Św. Jan de La Salle
Św. Jan de La Salle
Patron nauczycieli
Patron nauczycieli
Jan Chrzciciel de La Salle urodził się 30 kwietnia 1651 roku w Reims – stolicy Szampanii. Wychowywał się w tradycjach szlacheckich, w domu zamożnego urzędnika, ale zarazem w atmosferze prawdziwie chrześcijańskiej. Był najstarszym z jedenaściorga rodzeństwa.
Już w dzieciństwie zdecydował się obrać stan duchowny. W wieku 15 lat otrzymał godność kanonika, potem wyjechał studiować w Paryżu i na Sorbonie.
Po pewnym czasie musiał wrócić do rodzinnego domu w Reims, z powodu śmierci rodziców, aby zająć się wychowywaniem swoich braci i sióstr oraz prowadzeniem domu. Można powiedzieć, że była to jego pierwsza praktyka pedagogiczna. Wychowując młodsze rodzeństwo przygotowywał się do święceń kapłańskich. W tym też celu kontynuował w Reims studia teologiczne, które uwieńczył stopniem licencjata, a potem doktora.
Świecenia kapłańskie otrzymał w roku 1678. Rok później założył szkołę charytatywną i został założycielem nowego zgromadzenia. Od samego początku, gdy tylko ksiądz de La Salle zrozumiał, że jego powołaniem jest troska o wychowanie dzieci poprzez organizowanie szkół chrześcijańskich, wspólnie z nauczycielami ustalał zasady dydaktyczne, organizacyjne, wychowawcze i katechetyczne. Te zasady nazwano pedagogiką lasaliańską. Skupieni wokół niej nauczyciele przyjęli nazwę Bracia i utworzyli Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich, uznając reguły życia i zasady nauczania ułożone przez Jana de La Salle za obowiązujące.
Zgromadzenie braci szkolnych powstało dla chrześcijańskiego wychowania dzieci, tych zwłaszcza, których rodzice z powodu ubóstwa i braku warunków nie byli w stanie kształcić i prowadzić do Boga. Jedno z najważniejszych zaleceń wychowawczych, jakie braciom szkolnym dał ich założyciel, to ciągła czujność nad dziećmi, aby je ustrzec od złego. Głosił, że te dzieci są ulubieńcami Bożymi i mają być zbawione. Oparł swój system wychowawczy nie tylko na znajomości psychiki dziecka, ale i psychiki nauczyciela.
Szkoła typowo lasaliańska to środowisko życia, w którym każdy uczeń ma swój udział jako członek wspólnoty wychowawczej. To wszystko dzieje się pod kierunkiem nauczyciela i wychowawcy. Reguła tego zgromadzenia nakazywała braciom stale przebywać z uczniami, by przez kontakt osobisty nie tylko podczas lekcji, ale też podczas jedzenia, na modlitwie, na rekreacji, od rana do wieczora czuwać nad nimi. Współżycie nauczycieli z uczniami i uczniów miedzy sobą umożliwia stworzenie więzi wspólnotowej w atmosferze wzajemnego szacunku, wrażliwości na czyjeś cierpienia i radości oraz uczestniczenia w przeżyciach innych ludzi.
Jan de La Salle osobiście nauczał tylko wyjątkowo. Uważał za swój obowiązek wychowanie nowicjuszy, wizytowanie szkół rozsianych po całej Francji (podróżował pieszo !), prowadzenie administracji, zakładanie nowych placówek oświatowych, pisanie dzieł pedagogicznych. Był to człowiek cichy, pokorny, ale stanowczy. W jego życiu nie znajdziemy cudownych wydarzeń, wypełniała je troska o realizację trudnych zadań, za które nie otrzymywał wielkich pochwał.
De La Salle doskonale scalił miłość do Boga z miłością do bliźniego. Kochał dzieci, pracę pedagogiczną, ale przede wszystkim kochał Boga. Wychowawca i święty w jednej osobie. Swój system wychowawczy oparł na wiedzy teologicznej i na znajomości dusz ludzkich. Dla niego szkoła i Kościół to jedna całość.
Święte, pełne cierpień życie, zakończył Jan Chrzciciel de La Salle 7 kwietnia 1719 roku w wieku prawie 68 lat.
Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich działa na prawie papieskim, w skład którego wchodzą zakonnicy bez święceń kapłańskich. Bracia całym życiem i nauczaniem mają przygotowywać swoich uczniów do stworzenia sprawiedliwszych stosunków miedzy ludźmi. Wychowują ich, by mogli skuteczniej działać na rzecz sprawiedliwości i pokoju. Ich gorącym pragnieniem jest, by ubodzy mogli żyć godnie, by byli gotowi do przyjęcia Dobrej nowiny Jezusa Chrystusa.
Braciom Szkolnym przekazał oryginalną duchowość i własny system pedagogiczny. Kanonizacji dostąpił w 1900r., a 50 lat później ogłoszono go patronem nauczycieli.
Bracia Szkół Chrześcijańskich(Bracia Szkolni), by całkowicie poświęcić się pracy edukacyjnej, nie przyjmują święceń. Będąc „ambasadorami i ministrami Jezusa” oraz „szafarzami Jego tajemnic” niosą Ewangelię jako:
- katecheci i nauczyciele,
- wychowawcy i opiekunowie w specjalnych ośrodkach wychowawczych i domach pomocy społecznej,
- animatorzy różnych grup dzieci i młodzieży,
- misjonarze.
Całe ich życie i posłannictwo ożywia duch wiary i gorliwości.
Bracia Szkolni przybyli na ziemie polskie w sierpniu 1903r. Pierwszą szkołę założyli we Lwowie, która obecnie znajduje się na terytorium Ukrainy. Należy zaznaczyć , iż w tym czasie Polska nie istniała na mapach świata. Jej ziemie podzielone zostały między Austrię, Prusy i Rosję. Lwów znajdował się w granicach cesarstwa austro-węgierskiego i to właśnie z Wiednia pochodzili pierwsi Bracia. Do pracy we Lwowie zaprosił ich znany działacz społeczny ksiądz Zygmunt Gorazdowski. Początkowo przeżywali oni spore trudności, szczególnie po ataku liberalnej prasy. Wtedy stanął w ich obronie arcybiskup lwowski obrządku łacińskiego Józef Bilczewski. Obaj Ci wielcy dobrodzieje Braci zostali 23 października 2005r. kanonizowani przez papieża Benedykta XVI. Szkoła założona przez Braci we Lwowie przetrwała do 1939r. W okresie międzywojennym otworzyli oni w Polsce jeszcze dwie wspólnoty. Pierwszą w Częstochowie, gdzie powstał nowicjat i juwenat misyjny, a drugą w Liskowie, gdzie prowadzili dom dziecka dla chłopców i szkołę zawodową o różnych specjalnościach. Rok 1939 był dla Polski i dla Zgromadzenia rokiem tragicznym. 01 września Niemcy napadają na Polskę od zachodu, a 17 września armia sowiecka przekracza wschodnią granicę. Już 08 września Niemcy zabili w Częstochowie br.Huberta Gierulę i br. Nazariusza Rybickiego. W obozie koncentracyjnym w Majdanku br.Wojciech Trocha został zamordowany 31 marca 1943r., ponieważ stanął w obronie katowanego współwięźnia. Pozostali bracia znaleźli się w Częstochowie, gdzie w ramach tzw. Rady Główno-Opiekuńczej prowadzili dom dziecka przy ul.Krótkiej 28, gdzie jednocześnie było Gimnazjum i Liceum tajnego nauczania. Bracia z pełnym poświęceniem narażali życie, zwłaszcza że ukrywali również dzieci i młodzież pochodzenia żydowskiego. Natomiast po upadku powstania warszawskiego przez długie miesiące udzielali schronienia inteligencji katolickiej, profesorom i pisarzom z Uniwersytetu Warszawskiego i w Poznaniu. Po wojnie, w latach 1945-49, w Dusznikach Zdroju prowadzili szkołę i dom dziecka „Orlęta” dla sierot wojny, szerząc oświatę i kulturę na ziemi kłodzkiej. Po roku 1948 rozpoczynają się represje rządów komunistycznych, które chcą wyeliminować kościół, w tym Zgromadzenia Zakonne, ze wszystkich aspektów życia. W 1952r. Bracia mają tylko jedną wspólnotę w Częstochowie, zajmują oni strych własnego domu, który w pozostałej części jest okupowany przez różne instytucje państwowe. O prowadzeniu jakiejkolwiek działalności szkolno-edukacyjnej nie było mowy. Odpowiadając na potrzeby czasu, które były możliwie blisko charyzmatu Zgromadzenia, wybrali katechezę przyparafialną oraz pracę z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną. Po roku 1989, czyli po upadku komunizmu w Polsce, otworzyły się nowe możliwości. Dziś Bracia prowadzą w Gdańsku i Częstochowie przedszkole, szkołę podstawową, gimnazjum i liceum. W Lublinie, w Laskach Warszawskich, Piotrkowie Trybunalskim Bracia pracują w szkołach publicznych, do których przeniesiono katechezę. W Zawadzkim i Przytocku znajdują się dwa Domy Opieki Społecznej, gdzie Bracia pozostali wierni osobom upośledzonym, które bardzo często są naprawdę ubogimi. Są prowadzone dwa Warsztaty Terapii Zajęciowej, gdzie zajęcie i możliwość rozwoju znajduje ok.50 młodych niepełnosprawnych osób, które na co dzień przebywają w domu rodzinnym. Poza tym w Częstochowie prowadzony jest Ośrodek Wychowawczy dla młodych osób, które kierowane są przez Sądy i Pomoc Społeczną. Pochodzą oni z rodzin niewydolnych wychowawczo, bądź zmarginalizowanych.
Już w dzieciństwie zdecydował się obrać stan duchowny. W wieku 15 lat otrzymał godność kanonika, potem wyjechał studiować w Paryżu i na Sorbonie.
Po pewnym czasie musiał wrócić do rodzinnego domu w Reims, z powodu śmierci rodziców, aby zająć się wychowywaniem swoich braci i sióstr oraz prowadzeniem domu. Można powiedzieć, że była to jego pierwsza praktyka pedagogiczna. Wychowując młodsze rodzeństwo przygotowywał się do święceń kapłańskich. W tym też celu kontynuował w Reims studia teologiczne, które uwieńczył stopniem licencjata, a potem doktora.
Świecenia kapłańskie otrzymał w roku 1678. Rok później założył szkołę charytatywną i został założycielem nowego zgromadzenia. Od samego początku, gdy tylko ksiądz de La Salle zrozumiał, że jego powołaniem jest troska o wychowanie dzieci poprzez organizowanie szkół chrześcijańskich, wspólnie z nauczycielami ustalał zasady dydaktyczne, organizacyjne, wychowawcze i katechetyczne. Te zasady nazwano pedagogiką lasaliańską. Skupieni wokół niej nauczyciele przyjęli nazwę Bracia i utworzyli Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich, uznając reguły życia i zasady nauczania ułożone przez Jana de La Salle za obowiązujące.
Zgromadzenie braci szkolnych powstało dla chrześcijańskiego wychowania dzieci, tych zwłaszcza, których rodzice z powodu ubóstwa i braku warunków nie byli w stanie kształcić i prowadzić do Boga. Jedno z najważniejszych zaleceń wychowawczych, jakie braciom szkolnym dał ich założyciel, to ciągła czujność nad dziećmi, aby je ustrzec od złego. Głosił, że te dzieci są ulubieńcami Bożymi i mają być zbawione. Oparł swój system wychowawczy nie tylko na znajomości psychiki dziecka, ale i psychiki nauczyciela.
Szkoła typowo lasaliańska to środowisko życia, w którym każdy uczeń ma swój udział jako członek wspólnoty wychowawczej. To wszystko dzieje się pod kierunkiem nauczyciela i wychowawcy. Reguła tego zgromadzenia nakazywała braciom stale przebywać z uczniami, by przez kontakt osobisty nie tylko podczas lekcji, ale też podczas jedzenia, na modlitwie, na rekreacji, od rana do wieczora czuwać nad nimi. Współżycie nauczycieli z uczniami i uczniów miedzy sobą umożliwia stworzenie więzi wspólnotowej w atmosferze wzajemnego szacunku, wrażliwości na czyjeś cierpienia i radości oraz uczestniczenia w przeżyciach innych ludzi.
Jan de La Salle osobiście nauczał tylko wyjątkowo. Uważał za swój obowiązek wychowanie nowicjuszy, wizytowanie szkół rozsianych po całej Francji (podróżował pieszo !), prowadzenie administracji, zakładanie nowych placówek oświatowych, pisanie dzieł pedagogicznych. Był to człowiek cichy, pokorny, ale stanowczy. W jego życiu nie znajdziemy cudownych wydarzeń, wypełniała je troska o realizację trudnych zadań, za które nie otrzymywał wielkich pochwał.
De La Salle doskonale scalił miłość do Boga z miłością do bliźniego. Kochał dzieci, pracę pedagogiczną, ale przede wszystkim kochał Boga. Wychowawca i święty w jednej osobie. Swój system wychowawczy oparł na wiedzy teologicznej i na znajomości dusz ludzkich. Dla niego szkoła i Kościół to jedna całość.
Święte, pełne cierpień życie, zakończył Jan Chrzciciel de La Salle 7 kwietnia 1719 roku w wieku prawie 68 lat.
Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich działa na prawie papieskim, w skład którego wchodzą zakonnicy bez święceń kapłańskich. Bracia całym życiem i nauczaniem mają przygotowywać swoich uczniów do stworzenia sprawiedliwszych stosunków miedzy ludźmi. Wychowują ich, by mogli skuteczniej działać na rzecz sprawiedliwości i pokoju. Ich gorącym pragnieniem jest, by ubodzy mogli żyć godnie, by byli gotowi do przyjęcia Dobrej nowiny Jezusa Chrystusa.
Braciom Szkolnym przekazał oryginalną duchowość i własny system pedagogiczny. Kanonizacji dostąpił w 1900r., a 50 lat później ogłoszono go patronem nauczycieli.
Bracia Szkół Chrześcijańskich(Bracia Szkolni), by całkowicie poświęcić się pracy edukacyjnej, nie przyjmują święceń. Będąc „ambasadorami i ministrami Jezusa” oraz „szafarzami Jego tajemnic” niosą Ewangelię jako:
- katecheci i nauczyciele,
- wychowawcy i opiekunowie w specjalnych ośrodkach wychowawczych i domach pomocy społecznej,
- animatorzy różnych grup dzieci i młodzieży,
- misjonarze.
Całe ich życie i posłannictwo ożywia duch wiary i gorliwości.
Bracia Szkolni przybyli na ziemie polskie w sierpniu 1903r. Pierwszą szkołę założyli we Lwowie, która obecnie znajduje się na terytorium Ukrainy. Należy zaznaczyć , iż w tym czasie Polska nie istniała na mapach świata. Jej ziemie podzielone zostały między Austrię, Prusy i Rosję. Lwów znajdował się w granicach cesarstwa austro-węgierskiego i to właśnie z Wiednia pochodzili pierwsi Bracia. Do pracy we Lwowie zaprosił ich znany działacz społeczny ksiądz Zygmunt Gorazdowski. Początkowo przeżywali oni spore trudności, szczególnie po ataku liberalnej prasy. Wtedy stanął w ich obronie arcybiskup lwowski obrządku łacińskiego Józef Bilczewski. Obaj Ci wielcy dobrodzieje Braci zostali 23 października 2005r. kanonizowani przez papieża Benedykta XVI. Szkoła założona przez Braci we Lwowie przetrwała do 1939r. W okresie międzywojennym otworzyli oni w Polsce jeszcze dwie wspólnoty. Pierwszą w Częstochowie, gdzie powstał nowicjat i juwenat misyjny, a drugą w Liskowie, gdzie prowadzili dom dziecka dla chłopców i szkołę zawodową o różnych specjalnościach. Rok 1939 był dla Polski i dla Zgromadzenia rokiem tragicznym. 01 września Niemcy napadają na Polskę od zachodu, a 17 września armia sowiecka przekracza wschodnią granicę. Już 08 września Niemcy zabili w Częstochowie br.Huberta Gierulę i br. Nazariusza Rybickiego. W obozie koncentracyjnym w Majdanku br.Wojciech Trocha został zamordowany 31 marca 1943r., ponieważ stanął w obronie katowanego współwięźnia. Pozostali bracia znaleźli się w Częstochowie, gdzie w ramach tzw. Rady Główno-Opiekuńczej prowadzili dom dziecka przy ul.Krótkiej 28, gdzie jednocześnie było Gimnazjum i Liceum tajnego nauczania. Bracia z pełnym poświęceniem narażali życie, zwłaszcza że ukrywali również dzieci i młodzież pochodzenia żydowskiego. Natomiast po upadku powstania warszawskiego przez długie miesiące udzielali schronienia inteligencji katolickiej, profesorom i pisarzom z Uniwersytetu Warszawskiego i w Poznaniu. Po wojnie, w latach 1945-49, w Dusznikach Zdroju prowadzili szkołę i dom dziecka „Orlęta” dla sierot wojny, szerząc oświatę i kulturę na ziemi kłodzkiej. Po roku 1948 rozpoczynają się represje rządów komunistycznych, które chcą wyeliminować kościół, w tym Zgromadzenia Zakonne, ze wszystkich aspektów życia. W 1952r. Bracia mają tylko jedną wspólnotę w Częstochowie, zajmują oni strych własnego domu, który w pozostałej części jest okupowany przez różne instytucje państwowe. O prowadzeniu jakiejkolwiek działalności szkolno-edukacyjnej nie było mowy. Odpowiadając na potrzeby czasu, które były możliwie blisko charyzmatu Zgromadzenia, wybrali katechezę przyparafialną oraz pracę z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną. Po roku 1989, czyli po upadku komunizmu w Polsce, otworzyły się nowe możliwości. Dziś Bracia prowadzą w Gdańsku i Częstochowie przedszkole, szkołę podstawową, gimnazjum i liceum. W Lublinie, w Laskach Warszawskich, Piotrkowie Trybunalskim Bracia pracują w szkołach publicznych, do których przeniesiono katechezę. W Zawadzkim i Przytocku znajdują się dwa Domy Opieki Społecznej, gdzie Bracia pozostali wierni osobom upośledzonym, które bardzo często są naprawdę ubogimi. Są prowadzone dwa Warsztaty Terapii Zajęciowej, gdzie zajęcie i możliwość rozwoju znajduje ok.50 młodych niepełnosprawnych osób, które na co dzień przebywają w domu rodzinnym. Poza tym w Częstochowie prowadzony jest Ośrodek Wychowawczy dla młodych osób, które kierowane są przez Sądy i Pomoc Społeczną. Pochodzą oni z rodzin niewydolnych wychowawczo, bądź zmarginalizowanych.